ถอนฟัน
ก่อนการถอนฟัน
ยาชา (Anesthetics) ก่อนการถอนฟัน ทันตแพทย์จะฉีดยาชา เฉพาะที่เพื่อระงับความรู้สึก จะทำให้ช่องปากชา ประมาณ 2-3 ชั่วโมงหลังถอนฟัน ในขณะที่ชา ต้องระวังการกัดกระพุ้งแก้ม ริมฝีปากหรือลิ้น อย่ารับประทานอาหารที่ต้องเคี้ยวในระหว่างที่ ปากยังชา อาการชาจะหายไปใน 2-3 ชั่วโมง ถ้ายังไม่หายชาโปรดติดต่อทางคลินิกเพื่อรับคำแนะนำ
หลังถอนฟัน
อาการที่อาจเกิดขึ้นหลังถอนฟันได้แก่
- เลือดออก (Bleeding)
ทันตแพทย์จะวางผ้าก๊อซตรงบริเวณแผล ถอนฟัน กัดผ้าก๊อซให้แน่นเพื่อห้ามเลือด ให้หยุดไหล จะช่วยทำให้เกิดการสร้างลิ่ม เลือดที่จำเป็นสำหรับการหายของแผล ให้กัดผ้าก๊อซต่อไปประมาณ 45-60 นาที ห้ามเคี้ยวผ้าก๊อซ หากคายผ้าก๊อซแล้วยังมี เลือดไหลซึมจากแผลถอนฟันมากผิดปกติ ให้ปฏิบัติดังนี้
• พับผ้าก๊อซที่สะอาดหนาพอเหมาะ สำหรับการกัด ชุบด้วยน้ำสะอาดเพียง หมาดๆ วางลงบนแผลถอนฟัน
• กัดผ้าก๊อซให้แน่นและนิ่งต่ออีก 60 นาที หากผ้าก๊อซยังชุ่มด้วยเลือด อาจเปลี่ยน ผ้าก๊อซที่สะอาดใหม่ได้
• ห้ามดูดหรือเลียแผลถอนฟัน
• ห้ามบ้วนน้ำและน้ำลาย 6 ชั่วโมงหลังถอนฟัน
• ห้ามดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มโดยใช้หลอดดูด
• อาจมีเลือดไหลออกจากแผลถอนฟัน ได้บ้างจนกระทั่งมีการสร้างลิ่มเลือด อย่างไรก็ตามถ้ายังมีเลือดไหลออก ต่อเนื่องมากผิดปกติให้ติดต่อโรงพยาบาล (โปรดจำไว้ว่าการมีเลือดออกเล็กน้อย ผสมปนกับน้ำลายอาจทำให้เข้าใจผิด ว่าเลือดไหลออกมากผิดปกติได้)
2. ปวด และ บวม (Swelling and Pain)
ภายหลังการถอนฟัน ท่านอาจรู้สึกไม่สบาย และมีอาการปวดบวมบริเวณแผลถอนฟันได้ เพื่อช่วยลดอาการปวดบวมให้ใช้เจลแช่เย็น หรือถุงน้ำแข็ง หรือผ้าเย็นประคบบริเวณ ใบหน้าด้านนอกตรงบริเวณที่ถอนฟัน ทันตแพทย์จะให้คำแนะนำวิธีและระยะเวลา ในการประคบเย็น
การดื่มน้ำ และ รับประทาน (Eating and Drinking)
ภายหลังการถอนฟัน ควรดื่มน้ำหรือเครื่องดื่ม ปริมาณมาก และรับประทานอาหารอ่อนที่มี คุณค่าทางโภชนาการ ควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่ม ร้อนและที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ ไม่ควร ใช้หลอดดูด ให้เริ่มรับประทานอาหารปกติได้ ในวันถัดไป หรือเมื่อสามารถเคี้ยวอาหารได้ ตามปกติ สำหรับ 2-3 วันแรกควรเคี้ยวอาหาร อีกข้างหนึ่งที่ไม่ได้ถอนฟัน เมื่อรู้สึกหายเป็น ปกติให้เคี้ยวอาหารทั้งสองข้าง
การทำความสะอาด (Cleaning Your Mouth)
ควรหลีกเลี่ยงการแปรงฟันบริเวณรอบแผล ถอนฟันในวันที่ถอนฟัน ควรแปรงฟันและทำความสะอาดซอกฟันบริเวณใกล้แผลถอนฟัน อย่างระมัดระวัง ควรแปรงทำความสะอาดลิ้น ด้วย จะช่วยกำจัดกลิ่นปากและรสชาติไม่พึง ประสงค์ที่เกิดภายหลังการถอนฟัน ในวันถัดไป หากไม่มีเลือดซึมแล้ว ให้บ้วนปาก เบาๆ ด้วยน้ำเกลืออุ่น (เกลือ ½ ช้อนชาผสม น้ำอุ่น 1 แก้ว) หรือน้ำยาบ้วนปากที่ทันตแพทย์ สั่งภายหลังรับประทานอาหาร เพื่อกำจัดเศษ อาหารให้ออกจากแผลถอนฟัน พยายามอย่า บ้วนน้ำหรอืกลว้ัปากแรงๆ เพราะจะทำให้ลิ่มเลือด หลุดออกมา ถ้าท่านมีโรคความดันโลหิตสูง ให้แจ้งทันตแพทย์และไม่ควรบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ ไม่ควรใช้น้ำยาบ้วนปากในระหว่างแผล ถอนฟันยังไม่หายเว้นแต่ทันตแพทย์จะแนะนำ
ยา(Medication)
ถ้าทันตแพทย์สั่งจ่ายยาแก้ปวดและยาแก้อักเสบ หรือยาเพื่อป้องกันการติดเชื้อ ให้รับประทานยา ตามที่สั่ง ถ้าหากยาแก้ปวดไม่สามารถระงับ ความเจ็บปวดได้ ไม่ควรรับประทานยาเพิ่มกว่า ที่สั่ง
!!!โทรหาคลินิกเมื่อ
ภายหลังถอนฟันมีอาการผิดปกติ ดังต่อไปนี้
• มีไข้สูง คลื่นไส้ หรืออาเจียน
• อาการปวดรุนแรงต่อเนื่อง อาการบวม หรือเลือดออกผิดปกติ
• อาการปวดเพิ่มขึ้นแทนที่จะลดลง
อย่ารบกวนแผล
ลิ่มเลือดที่ถูกสร้างในเบ้าฟันเป็นส่วนสำคัญ ต่อการหายของแผลถอนฟันตามปกติ ควรหลีกเลี่ยงการกระทำใดๆ ที่อาจจะไป รบกวนการสร้างลิ่มเลือด ถ้าลิ่มเลือดถูก รบกวนและสลายไป จะทำใหกระดูกฟัน อักเสบ และเกิดอาการปวดรุนแรง
• ห้ามบ้วนน้ำแรงๆ หรือบ้วนน้ำลาย ไม่ควรใช้หลอดดูดเครื่องดื่มภายใน 24 ชั่วโมง เนื่องจากแรงดูดในช่องปาก อาจทำให้ลิ่มเลือดหลุดออกและทำให้ การหายของแผลช้าลงได้
• ห้ามดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือ ห้ามใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีแอลกอฮอล์ เป็นส่วนผสม
• ถ้าท่านสูบบุหรี่ ต้องแจ้งทันตแพทย์ ก่อนถอนฟัน ท่านไม่ควรสูบบุหรี่ภายใน 72 ชั่วโมงหลังถอนฟัน
• หยุดการออกกำลังกายที่มากเกินไป ภายใน 48 ชั่วโมงหลังถอนฟัน
• บางครั้งลิ่มเลือดไม่สามารถเกิดขึ้นใน วันแรกหรือวันที่สองหลังถอนฟัน หรือ สร้างขึ้นแล้วแต่สลายไป ทำให้กระดูก เบ้าฟันอักเสบและปวดรุนแรง ควรติดต่อทันตแพทย์เพื่อรับการรักษาแผลถอนฟันให้หาย เป็นปกติและลดอาการปวด
