ยิ้มเห็นเหงือกคืออะไร?
ยิ้มเห็นเหงือก (Gummy Smile) คือ การยิ้มที่เห็นเหงือกมากกว่าปกติ ซึ่งอาจเกิดจากการที่เหงือกยื่นออกมามากเกินไป หรือฟันสั้นเกินไป โดยปกติแล้วเมื่อเรายิ้ม เหงือกควรเผยให้เห็นเพียง 2-3 มิลลิเมตร หากเหงือกเผยให้เห็นมากกว่านี้ จะทำให้ยิ้มดูไม่สวยงามและอาจทำให้ขาดความมั่นใจได้
ปกติแล้วรอยยิ้มที่น่าหลงใหล จะเห็นเหงือกพอดีกับคอฟันหรือประมาณ 0-2 มิลลิเมตรเหนือคอฟัน ถ้ายิ้มเห็นเหงือกมากกว่า 2 มิลลิเมตรเหนือคอฟันขึ้น เราจะถือว่า ยิ้มเห็นเหงือกมากเกินไป ทำให้ ยิ้มไม่สวย ซึ่งโดยส่วนใหญ่มักจะเกิดในคนเอเชีย โดยเฉพาะผู้หญิงช่วงอายุ 15-35 ปี
ยิ้มเห็นเหงือกมีสาเหตุจากอะไร?
สาเหตุการยิ้มเห็นเหงือก ส่วนใหญ่แล้วมาจาก 3 สาเหตุหลักๆ คือ
- มีเหงือกมาคลุมฟันมากเกิน
สาเหตุหลักๆ ของการยิ้มเห็นเหงือก คือ มีเหงือกที่มาคลุมฟันมากเกิน จึงมักจะเห็นฟันสั้น ทั้งๆที่ ขนาดฟันปกติ แต่มีเหงือกมาปิดไปบางส่วน ดังนั้นเมื่อมีการตกแต่งเหงือกออก ก็จะทำให้ขนาดฟันดูปกติ และยิ้มเห็นเหงือกน้อยลง
- ริมฝีปากบนขยับขึ้นไปมากกว่าปกติเวลายิ้ม
กล้ามเนื้อที่ควบคุมการขยับของริมฝีปากบนมาจากหลายมัด ถ้ากล้ามเนื้อที่ควบคุมแข็งแรง ก็จะทำให้เวลายิ้ม ริมฝีปากจะขยับขึ้นไปสูงกว่าปกติ ทำให้เห็นเหงือกเยอะ ทั้งๆที่ ขนาดรูปร่างฟัน และเหงือก นั้นอยู่ในตำแหน่งที่ปกติ
- ขากรรไกรบนยาวลงมามากกว่าปกติ
โดยปกติแล้วสัดส่วนใบหน้าที่สมส่วนจะต้องมี 3 ส่วนนี้ ที่เท่าๆกัน คือ ใบหน้าส่วนบน(ไรผมถึงหัวคิ้ว) ใบหน้าส่วนกลาง(หัวคิ้วถึงฐานจมูก) และ ใบหน้าส่วนล่าง(ฐานจมูกถึงคาง) ซึ่งในเคสที่ขากรรไกรบนยาวลงมามากกว่าปกติ ก็จะทำให้ ใบหน้าส่วนล่างดูไม่สมส่วนกับโครงหน้าทั้งหมด เราจะเรียกกรณีแบบนี้ว่า “Vertical maxillary excess” คนไข้จะยิ้มเห็นขากรรไกรบนค่อนข้างเยอะ ถึงแม้ว่า ขนาดรูปร่างของฟัน เหงือก และ ตำแหน่งของริมฝีปากบน จะปกติก็ตาม
วิธีแก้ยิ้มเห็นเหงือกมีอะไรบ้าง?
- แต่งเหงือกเพิ่มความยาวฟันด้วยระบบดิจิทัล (Esthetic crown lengthening)
การแต่งเหงือกเพิ่มความยาวฟันนั้นทำได้ 2 วิธี คือ แต่งเฉพาะเหงือก(Gingivectomy) หรือ แต่งเหงือกร่วมกับการแต่งกระดูก(Crown lengthening) ต่างกันตรงที่ถ้าเอาเหงือกออกเล็กน้อย อาจจะใช้แค่ แต่งเหงือก แต่ ถ้าต้องแต่งออกมาก ต้องมีการแต่งกระดูกร่วมด้วย โดยที่ Global Dental Complex เรานำเทคโนโลยี ออกแบบรอยยิ้มด้วยระบบคอมพิวเตอร์(link) มาช่วยในการแต่งเหงือกเพิ่มความยาวฟัน ทำให้คนไข้สามารถเห็นรอยยิ้มใหม่ของตัวเอง ก่อนจะมีการเริ่มผ่าตัดจริง ซึ่งจะช่วยให้คนไข้ตัดสินใจได้ว่า อยากให้ขอบเหงือกใหม่อยู่ตรงไหน เทียบกับรอยยิ้มตัวเองจริงๆ ในรูป อีกทั้ง ทันตแพทย์จะสามารถประเมินความคาดหวังของคนไข้ เทียบกับสิ่งที่สามารถทำได้จริง ทำให้ทันตแพทย์และคนไข้เข้าใจตรงกันว่าการผ่าตัดมีข้อจำกัดอย่างไรบ้าง และเมื่อคนไข้พอใจกับรอยยิ้มหรือ ตำแหน่งขอบเหงือกที่ออกแบบมาในคอมพิวเตอร์แล้ว ทันตแพทย์ก็สาทมารถ พิมพ์แบบสำหรับการผ่าตัด ผ่านเครื่องพิมพ์ 3 มิติ ได้ ทำให้เวลาผ่าตัด จะได้ตำแหน่งที่ถูกต้อง ไม่คลาดเคลื่อนจากที่ได้ทำแผนการรักษากันไว้ ซึ่งเราเรียกวิธีนี้ว่า แต่งเหงือกเพิ่มความยาวฟันด้วยระบบดิจิทัล นั่นเอง โดยปกติ การหายของแผลในการแต่งเหงือกจะใช้เวลาประมาณ 1 อาทิตย์ ส่วนแต่งเหงือกร่วมกับแต่งกระดูกจะใช้เวลาประมาณ 4-6 อาทิตย์ และในบางเคสก็สามารถทำ วีเนียร์(link) ร่วมด้วยหลังจากแผลหายดีแล้วเพื่อให้ฟันออกมาสวยที่สุด
- โบท็อกซ์ (Botox)
โบท็อกซ์ สามารถลดการยิ้มเห็นเหงือกได้ โดยการทำให้กล้ามเนื้อลีบ ขยับได้น้อยลง เลยสามารถลดการขยับของริมฝีปากขึ้นไปด้านบนได้ อย่างไรก็ตาม ฤทธิ์ของโบท็อกซ์นั้นอยู่ได้ชั่วคราว ประมาณ 4-6 เดือน จึงต้องมาฉีดซ้ำทุกๆ 4-6 เดือน ข้อดีคือ เป็นการรักษาที่ชั่วคราว ถ้าคนไข้ไม่ชอบ ก็สามารถกลับไปเป็นเหมือนเดิมได้ แต่ในอีกแง่หนึ่ง ก็อาจจะต้องเสียค่าใช้จ่ายปีละ 2-3 ครั้ง ตลอดไป เพื่อลดการยิ้มเห็นเหงือก
- การปรับเปลี่ยนตำแหน่งริมฝีปากบน (Upper lip repositioning surgery)
การทำวิธีนี้รูปร่างของริมฝีปากบนด้านนอก ไม่ได้มีการเปลี่ยน เพราะการผ่าตัดทำด้านในปากเท่านั้น โดย ทันตแพทย์จะทำการตัดเหงือกด้านในริมฝีปากออกไป แล้วเย็บเข้ามา ดังนั้น เวลาคนไข้ยิ้มจะทำให้ริมฝีปากขยับขึ้นไปน้อยลง โดยที่รูปปากไม่เปลี่ยน ปกติแล้วต้องรอแผลหายประมาณ 2-4 อาทิตย์ โดยในช่วงนี้เป็นช่วงที่สำคัญมากต้องระวังอย่าขยับปาก เพื่อให้แน่ใจว่าตำแหน่งริมฝีปาก ที่ทันตแพทย์กำหนดไว้จะไม่เปลี่ยนไปจากที่วางแผนไว้
- จัดฟัน หรือ จัดฟันใส (Orthodontics or clear aligner)
การจัดฟันในบางกรณี ก็สามารถแก้ การยิ้มเห็นเหงือกได้ โดยการกดฟันเข้าไปในขากรรไกรให้มากขึ้น เหงือกบางส่วนก็จะตามการขยับของฟันขึ้นไป หรือ ในบางครั้ง อาจจะต้องจัดฟันร่วมกับการรักษาอื่น เช่น ผ่าตัดขากรรไกร หรือ ฉีด โบท็อกซ์ ร่วมด้วย เป็นต้น
- ผ่าตัดขากรรไกร (Jaw surgery or orthognatic surgery)
การรักษาสุดท้าย คือ การผ่าตัดขากรรไกร ซึ่งจะทำในกรณีที่ ขากรรไกรบน ยื่นยาวลงมาเยอะมาก การรักษาอื่นๆ ที่กล่าวมาข้างต้น ไม่สามารถลดการยิ้มเห็นเหงือกได้ การผ่าตัดก็ทำโดยการยกขากรรไกรบน เข้าไปชิดกับฐานกะโหลกมากขึ้น ก็จะสามารถลดการยิ้มเห็นเหงือกได้ การรักษาวิธีนี้ จะใช้ไม่เยอะ เนื่องจากพบเคสแบบนี้น้อย อีกทั้งในคนไข้บางคนก็เลือกการรักษาอื่นๆ ที่กล่าวมาข้างต้น แทน โดยที่ยอมรับว่าไม่สามารถแก้ปัญหาการยิ้มเห็นเหงือกได้หมด
การรักษาแบบไหนที่เหมาะกับเรา?
- กรณีมีเหงือกมาคลุมฟันมากเกิน: แต่งเหงือกเพิ่มความยาวฟันด้วยระบบดิจิทัล.
- ริมฝีปากบนขยับขึ้นไปมากกว่าปกติเวลายิ้ม: โบท็อกซ์สำหรับการรักษาแบบชั่วคราว หรือ การปรับเปลี่ยนตำแหน่งริมฝีปาก สำหรับการรักษาแบบถาวร.
- ขากรรไกรบนยาวลงมามากกว่าปกติ: จัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร.
การผ่าตัดแก้ยิ้มเห็นเหงือกราคาขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น สถานที่ของคลินิกทันตกรรม ประสบการณ์ของทันตแพทย์ และวิธีการรักษาที่ใช้ โดยปกติแล้วการผ่าตัดแก้ยิ้มเห็นเหงือกราคาเริ่มต้นจะอยู่ระหว่าง 10,000 – 30,000 บาท การผ่าตัดแก้ยิ้มเห็นเหงือกเป็นการผ่าตัดที่ไม่ซับซ้อนมาก และใช้เวลาไม่นาน ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ภายในวันเดียวกันหลังการผ่าตัด ผลลัพธ์ของการผ่าตัดแก้ยิ้มเห็นเหงือก จะเป็นที่น่าพอใจ และจะคงอยู่ได้นานหลายปี ติดต่อขอรับคำปรึกษาหรือนัดหมายกับ ศูนย์ทันตกรรม ผ่าตัดแก้ยิ้มเห็นเหงือก โกลบอล เด็นทัล คอมเพล็กซ์ โทร. 065-669-9191 หรือ 02-591-9191
