การจัดฟันคืออะไร ?
การจัดฟัน คือ การรักษาฟันที่เรียงตัวไม่ปกติ เป็นวิธีการรักษาที่แก้ไขความผิดปกติของการเรียงตัวของฟันรวมทั้งการสบฟันให้กลับมาเป็นปกติ โดยใช้เครื่องมือจัดฟัน เช่น เหล็กจัดฟัน ยางจัดฟัน หรือรีเทนเนอร์ เพื่อช่วยเคลื่อนฟันไปยังตำแหน่งที่เหมาะสม การจัดฟันสามารถช่วยแก้ไขปัญหาต่างๆ ของฟันได้ เช่น ฟันซ้อนเก ฟันห่าง ฟันยื่น ฟันสบกันไม่สนิท การจัดฟันสามารถช่วยปรับปรุงการสบฟัน ช่วยให้การบดเคี้ยวอาหารดีขึ้น หรือปัญหาข้อต่อขากรรไกร (Joint) และยังช่วยเสริมสร้างบุคลิกภาพให้ดีขึ้นอีกด้วย
ทำไมถึงควรจัดฟัน ?
- เมื่อเรียงตัวเป็นปกติ จะช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ และบุคลิกภาพ รวมทั้ง ช่วยให้การบดเคี้ยวอาหารดีขึ้น นอกจากนี้การดูแลรักษาความสะอาดก็สะดวกกว่าเดิม
- ในคนไข้บางคนที่มีฟันหน้ายื่นออกมา โอกาสที่ฟันจะได้รับการกระทบกระเทือนสามารถเกิดขึ้นได้ง่าย การจัดฟันจะช่วยดันฟันให้กลับเข้าสู่ตำแหน่งเดิม ลดอุบัติเหตุที่จะเกิดกับฟันหน้า
- เมื่อฟันไม่สามารถกัดอาหาร หรือบดเคี้ยวได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะส่งผลต่อคุณภาพชีวิต การจัดฟันจะช่วยให้คนไข้สามารถเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น
ความผิดปกติของการสบฟันแบบต่างๆที่ควรได้รับการจัดฟัน
เราควรเริ่มจัดฟันตอนอายุเท่าไหร่ดี?
ช่วงอายุที่เหมาะคือช่วงวัยเด็กเมื่อฟันแท้ขึ้นครบ แต่ผู้ใหญ่ก็ยังสามารถจัดฟันได้ อย่างไรก็ตามในปัญหาบางอย่าง ก็ควรได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆซึ่งทันตแพทย์ ที่เป็นผู้ดูแล จะเป็นคนแนะนำว่าควรจะได้รับการรักษาก่อนเวลาหรือไม่
ก่อนเริ่มจัดฟันต้องทำอะไรบ้าง?
ก่อนอื่นทันตแพทย์จัดฟัน จะทำการตรวจและเก็บข้อมูลอย่างละเอียดดังนี้
- ตรวจในช่องปาก
- ถ่ายภาพรังสี (xray)
- พิมพ์ปากเพื่อนำไปทำโมเดลฟัน หรืออาจจะสแกนฟันดิจิทัล (itero)
- ถ่ายรูปในช่องปาก และนอกช่องปาก หรือ อาจมีการถ่ายภาพ 3 มิติเพิ่มเติม (face scan)
เมื่อได้ข้อมูลทุกอย่างเรียบร้อยแล้ว จะนำข้อมูลทั้งหมดไปวางแผนการรักษา และหลังจากนั้นทันตแพทย์จัดฟันจะ คุยแผนการรักษากับคนไข้ หลังจากทราบแผนการรักษาแล้ว คนไข้สามารถเคลียร์ช่องปากให้เรียบร้อย ตามแผนการรักษา เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้วก็ สามารถเริ่มการจัดฟันได้
ต้องถอนฟันมั้ย?
ไม่จำเป็นทุกเคสที่ต้องถอนฟัน อย่างไรก็ตามคนไข้จะทราบวันที่คุยแผนการรักษาว่าจำเป็นต้องมีฟันที่ถอนหรือไม่
เครื่องมือที่ใช้ในการรักษามีแบบไหนบ้าง?
- เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้
ในอดีต จะใช้เครื่องมือแบบนี้เพื่อเคลื่อนที่ฟันแบบง่ายๆ ตัวเครื่องมือจะประกอบไปด้วยแผ่นพลาสติก, ลวดและ สปริง เพื่อช่วยในการผลักฟัน แต่ในปัจจุบัน เครื่องมือถอดได้สามารถเคลื่อนที่ฟันที่ซับซ้อนได้ ซึ่งเราเรียกว่าการจัดฟันแบบใส (Invisalign)
เครื่องมือจัดฟันแบบใส (Invisalign) ประกอบไปด้วยชุดพลาสติกสีใสหลายๆชุด ที่ช่วยในการเคลื่อนฟัน ซึ่งคนรอบข้างจะแทบมองไม่เห็นตัวเครื่องมือ ทำให้แทบไม่รู้ว่าคุณกำลังจัดฟันอยู่
- เครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่น
เครื่องมือแบบนี้เราเรียกอีกอย่างว่า เหล็กจัดฟัน ซึ่งเหล็กจัดฟันจะถูกติดบนฟันคนไข้ และมีลวดดวางพาดบนเหล็กเพื่อช่วยในการเคลื่อนฟัน ตัวเครื่องมือจะไม่สามารถดึงออกเองได้
- เครื่องมือแบบฟังชั่นนัล
ในคนไข้ที่กำลังมีการเจริญเติบโต เราสามารถใช้เครื่องมือประเภทนี้เพื่อ ควบคุมการเจริญเติบโตของขากรรไกรให้ไปในทิศทางที่เหมาะสม
เหล็กจัดฟัน มี 2 ประเภท
- เหล็กธรรมดา: เหล็กแบบนี้ลวดจะยึดกับเหล็กได้ด้วย ยางสีๆ
- เหล็กแบบ Self-ligating: เหล็กแบบนี้ไม่จำเป็นต้องใช้ยางสีๆรัดลวดกับเหล็ก แต่ตัวเหล็กเองจะมีประตุเปิดปิดที่ล็อคลวดไม่ให้หลุดออกมา คนทั่วไปมักเรียกเหล็กแบบนี้ว่า ดามอน (Damon) ซึ่งในความเป็นตริงแล้วดามอนเป็นชื่อของบริษัท ไม่ใช่ชนิดของเหล็ก
เหล็กจัดฟันทำมาจากวัสดุอะไรบ้าง ?
- เหล็ก : วัสดุประเภทนี้คือเหล็กทั่วไปที่เราเห็นบนฟัน ทำมาจาก สแตนเลสสตีล (Stainless Steel)
- เซรามิค : ตัววัสดุจะมีสีขาวหรือใส ใกล้เคียงกับฟัน
ระยะเวลาการรักษา?
ระยะเวลาการรักษาขึ้นอยู่กับปัญหาของแต่ละคน
ความถี่ในการมาพบทันตแพทย์?
กรณีจัดฟันแบบเหล็ก จะต้องมาพบทันตแพทย์จัดฟันทุก เดือน แต่ถ้าเป็นจัดฟันแบบใส อาจมาพบทันตแพทย์ทุก 6-8 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับ ทันตแพทย์จัดฟันจะเป็นคนแจ้ง หากเป็นคนไข้ของ คลินิกทันตกรรมจัดฟัน โกลบอล เด็นทัล คอมเพล็กซ์ คลินิกจัดฟันนนทบุรี และกรุงเทพฯ ทางคลินิกทันตกรรมจัดฟัน จะคอยดูแลคนไข้จัดฟันเป็นอย่างดี มีการนัดหมาย และทำนัดล่วงหน้าอำนวยความสะดวกเมื่อถึงกำหนดการนัดหมายกับทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจัดฟัน
เมื่อฟันเคลื่อนที่ไปอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องแล้ว จะเกิดอะไรขึ้นต่อ?
เมื่อฟันอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ทันตแพทย์จัดฟัน จะถอดเครื่องมือและทำเครื่องมือคงสภาพฟัน หรือรีเทนเนอร์ เพื่อให้ฟันที่จัดเสร็จแล้วไม่เคลื่อนกลับไปที่ตำแหน่งเดิม
ชนิดของรีเทนเนอร์
- รีเทนเนอร์แบบถอดได้ :คนไข้สามารถถอดออกได้เอง
- Hawley Retainer /Wraparound retainer: รีเทนเนอร์แบบนี้จะมีลวดพาดผ่านฟัน รีเทนเนอร์แบบนี้ ใช้งานง่ายและค่อนข้างทน
- Clear retainer /Essix retainer: รีเทนเนอร์แบบนี้จะมีสีใส ลักษณะจะเป็นพลาสติกคลุมไปบนตัวฟัน ข้อดีคือไม่เห็นลวด แต่แตกง่าย
- รีเทนเนอร์แบบติดแน่น (lingual retainer, bonded retainer) : รีเทนเนอร์แบบนี้คนไข้จะไม่สามารถถอดเองได้ มีลักษณะเป็นลวดพาดไปด้านหลังของฟัน และยึดติดแน่นด้วยกาวทางทันตกรรม เมื่อยิ้มจะมองไม่เห็นลวดเพราะอยู่ด้านใน แต่ข้อเสียคือดูแลรักษาความสะอาดยาก หินปูนเกาะติดง่าย
จัดฟันที่ไหนดี
การพิจารณาเลือกจัดฟันที่ไหนดี คลินิกจัดฟันที่ดี ต้องเลือกให้ดี ไม่ใช่ที่ไหนก็ได้ เพราะคลินิกที่ทำจัดฟันมีมากมาย และบางที่ก็ประกอบการไม่ถูกกฎหมาย ไม่มีทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ทำการจัดฟัน จึงควรระมัดระวังในการเลือกคลินิกจัดฟัน ส่วนวิธีการเลือกคลินิกจัดฟันที่ไหนดี มีวิธีเลือกและดูข้อมูล เพื่อพิจารณา คือ ต้องเป็นทันตแพทย์เฉพาะทางจัดฟัน ที่มีความเชี่ยวชาญ ได้รับการรับรองจากสมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย ดังนั้นจึงควรเลือกคลินิกที่มีชื่อเสียง น่าเชื่อถือ และมีประสบการณ์ คลินิกจัดฟันที่ดีควรมีใบอนุญาตประกอบกิจการถูกต้องตามกฎหมาย และควรมีทันตแพทย์จัดฟันที่มีประสบการณ์และมีความเชี่ยวชาญในการจัดฟันโดยเฉพาะ นอกจากนี้ คลินิกจัดฟันที่ดีควรมีเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ทันสมัย สะอาด และปลอดเชื้อ เพื่อความปลอดภัยของคนไข้
การเลือกคลินิกจัดฟัน ว่าควรจัดฟันที่ไหนดี คุณควรพิจารณาปัจจัยดังต่อไปนี้
- ชื่อเสียงของคลินิกจัดฟัน
- ประสบการณ์ของทันตแพทย์จัดฟัน มีความเกี่ยวเนื่องกับการให้คำแนะนำและการรักษาอย่างถูกต้อง
- เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ทันสมัย รวมถึงการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ๆที่ช่วยเรื่องระยะเวลา และความปลอดภัย
- ความสะอาดและการทำปลอดเชื้อของคลินิก งานทันตกรรมเป็นงานที่ต้องเข้มงวดเรื่องความสะอาดและการทำปลอดเชื้อ เพื่อป้องกันปัญหาการติดเชื้อระหว่างคนไข้
- ค่าใช้จ่ายในการจัดฟัน จัดฟันใสราคาประมาณเท่าไหร่ ควรสอบถามกับคลินิกจัดฟันเพื่อประกอบการตัดสินใจ
- ระยะเวลาในการรักษา ส่วนใหญ่จะขึ้นอยู่กับประเภทของการจัดฟัน และเพื่อหลีกเลี่ยงการจัดฟันที่ใช้เวลามากกว่าปกติ ควรเข้ารับการรักษาตรงตามกำหนดเวลาที่ทันตแพทย์นัดหมาย
- บริการหลังการรักษา การให้คำปรึกษา และแนะนำเป็นสิ่งสำคัญที่คนไข้ควรได้รับตั้งแต่ก่อนจัดฟัน ระหว่างจัดฟัน และหลังจัดฟัน
การจัดฟันเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า เพราะจะช่วยให้คุณมีฟันที่สวยงามและสุขภาพดี การเลือกคลินิกจัดฟันที่ดีจึงมีความสำคัญมาก พิจารณาเลือกขอคำปรึกษา กับ คลินิกทันตกรรมจัดฟัน โกลบอล เด็นทัล คอมเพล็กซ์ คลินิกจัดฟันนนทบุรี และกรุงเทพฯ โทร. 065-669-9191 หรือ 02-591-9191